Bánh gio Song Vân

Xưa, bánh gio Song Vân (nay là xã Song Vân, huyện Tân Yên) gắn liền với một tục đẹp, đó là Lễ đi Chao. Vào các ngày Tết cổ truyền, lệ làng mùng 9 tháng Giêng,  mùng 3.3 các chàng trai đem bánh gio đến biếu Bố mẹ vợ tương lai. Duy trì suốt từ năm 13 đến 19 tuổi cho đến khi cưới hỏi… Tục đẹp này ngày nay không còn, nhưng hầu hết người dân xã Song Vân vẫn giữ lệ gói bánh gio để cúng tổ tiên mỗi dịp Tết đến Xuân về, sau là làm quà biếu, tặng người thân, bạn bè.

Bánh gio Song Vân có vị nồng thơm. Khi bóc, lớp bánh vàng óng dần dần hiện ra sau lớp lá. Từng hạt gạo dính chặt vào nhau thành một khối, mịn chắc như một khối thạch. Bánh hơi trong, có màu vàng như hổ phách. Lớp bánh gạo nếp rất dẻo, không thể dùng dao cắt mà phải dùng dây gói bánh cắt thành từng khoanh nhỏ. Bánh được ăn với đường mật vị thanh thanh, mát mát nhẹ nhàng thấp thoáng chút nồng của nước vôi trong, ngai ngái hương vị cây cỏ của đồng nội.

Nguyên liệu làm bánh gio đều rất bình dân, chủ lực là 20 loại lá, cây cỏ như tầm gửi, vỏ bưởi, quả xoan, cây dền gai, rơm nếp phơi khô đốt lấy tro, rây mịn rồi ngâm nước, lại pha thêm một chút nước vôi trong. Cái khéo của người Song Vân đó là liều lượng vôi bởi nhiều quá thì nồng, mà ít quá thì bánh sẽ nhạt. Gạo nếp lựa những hạt gạo mẩy nhất, thơm nhất, đều hạt, tuyệt nhiên không lẫn gạo tẻ bởi nếu vương vài hạt tẻ, bánh sẽ không dẻo, mượt, óng. Gạo sau khi được vo sạch thì cho vào nước gio ngâm qua đêm. Tiếp đến là gói bằng lá dong và luộc bánh. Tất cả các công đoạn đều có những yếu tố rất riêng và trở thành bí quyết của vùng đất Song Vân.

Hiện nay, bánh Gio Song vân không chỉ gói vào dịp lễ tết, nó đã trở thành món bánh được ưa chuộng mỗi khi gia đình, dòng tộc, làng xã có việc. Có mặt tại các phiên chợ quê quanh vùng. Đã xuất hiện nhiều cơ sở sản xuất bánh gio với số lượng lớn, chất lượng đồng đều đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm đáp ứng cho nhu cầu ngày càng rộng khắp của thị trường trong và ngoài tỉnh. Bánh gio Song Vân Đoàn Thái, thôn Giếng, xã Song Vân là một trong những cơ sở đó.